Sjakitarius: Niet Minder, Maar Anders Begaafd!

Bij mijn zoektocht naar wat er op het gebied van speciaal onderwijs in Bali gebeurt, kwam ik de stichting Sjakitarius tegen. Onder bovenstaand motto willen zij kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking helpen een plaatsje in de samenleving te verwerven. Mijn interesse was gewekt, maar al snel na aankomst rolde ik in een invalbaantje. Sjakitarius verdween naar de achtergrond, maar kwam regelmatig in mijn gedachten op.

Het klasje vierjarigen dat ik gedurende zeven weken lesgaf werd een paar keer per week verblijd met de komst van een jongetje met het Syndroom van Down. Daar had ik gemengde gevoelens over. Ware het niet dat ik slechts gedurende korte tijd met hem in aanraking kwam had ik maar al te graag mijn tanden in zo’n uitdaging gezet. Tegelijkertijd besefte ik maar al te goed wat mijn tekortkoming is: Ik ben een generalist! Kon ik deze jongen bieden wat hij nodig had? En wat was dat dan precies? In de loop der jaren heb ik een aanzienlijke onderwijservaring opgedaan, maar ik weet niet meer van Down Syndroom dan ik in de afgelopen maanden gelezen heb. En de materie is allesbehalve ongecompliceerd.

Niet lang daarna leerde ik Ketut kennen, de manager van één van onze favoriete restaurantjes. Na de eerste kennismaking vertelde zij al heel snel dat zij een 18-jarige dochter met Down Syndroom had. Direct erachteraan verduidelijkte ze dat ze zich hier vroeger voor geneerde. Inmiddels is ze dat stadium voorbij en is ze trots op haar grote dochter. Wat blijft, is de zorg om wat er in de toekomst met haar zal gebeuren. Ketut was direct heel enthousiast over Sjakitarius: ze wil heel graag dat haar dochter een eigen plaatsje krijgt in de maatschappij. Tot dusverre is haar wederhelft nog niet over de streep. Hij vindt dat het goed is, zoals het nu gaat.


Na afloop van mijn invalbaantje kon ik eindelijk alle dingen doen die ik voor mijn komst naar Bali op mijn verlanglijstje had staan, waaronder een bezoekje aan Sjakitarius.
Bij aankomst, omstreeks tien uur, waren de speelleerklassen aan het snacken. Samen op een kleed, met een Balinese leerkracht en een eigen hulp per kind. Gestructureerd programma, (in meerdere of mindere mate ) prikkelarme omgeving en veel visuele hulpmiddelen. Er wordt per kind met een eigen dagritme gewerkt en elke activiteit ligt klaar, gekoppeld aan het pictogram van het kind. Doel van de klasjes is de kinderen klaar te maken voor het speciaal onderwijs. Dat begint op zevenjarige leeftijd, maar soms worden leerlingen niet toegelaten. Dan kunnen ze gewoon weer bij Sjakitarius terecht, hoewel er blijvend naar gestreefd wordt ze naar het speciaal onderwijs door te laten stromen.

Het project dat mijn hart stal was het restaurant. Op de eerste verdieping van het gebouw is een restaurant ingericht. Tijdens mijn bezoek was dat gesloten, maar in de keuken was het werk in volle gang. Samen met een Balinese leerkracht was een groepje jongvolwassenen bezig de lunch voor het personeel klaar te maken. Doel hiervan is om hen werkervaring te bieden en daarmee een mogelijkheid op de eigen twee benen te staan. Het doen van een bestelling in het restaurant gebeurt op geheel visuele wijze: de klant kiest een foto van een gerecht uit een kaartenbak en plakt daar een aantal op. De ober gaat met de bestelling naar de keuken, waar het vervolgens bereid wordt.


Het ligt in de bedoeling dat het centrum in de loop der jaren los komt te staan van Nederlandse expertise. Het streven is alleen nog vrijwilligers met een specialisatie uit het buitenland te laten komen. Er wordt hard gewerkt aan het maken van een sociale kaart, zodat zoveel mogelijke lokale knowhow ingezet kan worden. Toekomstplannen voor de toekomst, zijn onder meer het verstrekken van microkredieten en het opzetten van een keramiekfabriek.
Een nieuwe gang naar Ubud en Sjakitarius staat dus zeker op het program!

www.sjakitarius.nl

Met dank aan Sjakitarius voor de prachtige foto's!